
Wat is vrije keuze eigenlijk? Een vrije keuze is een keuze die je maakt nadat je alle kanten van een onderwerp onderzocht hebt. Je verleden bepaalt je toekomst als je automatisch kiest.
Successen uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst. Je oude gedrag is de beste voorspeller voor je toekomst als je niets verandert. De manier waarop je kiest heb je al doende geleerd. Je herhaalt je automatische reactie die succesvol was. Bevalt je huidige situatie niet meer? Dan ben je toe aan nieuwe keuzestrategieën. Om deze te kunnen veranderen moet je eerst precies weten hoe je nu je besluiten neemt. Dan kan je veranderen wat niet meer werkt.
Hoe leer je van keuzes uit je verleden?
Het afkeurende stemmetje in je hoofd mag even naar buiten toe.
Volg de onderstaande stappen op de ontdekkingstocht.
- Schrijf drie belangrijke besluiten uit je verleden op, bijvoorbeeld over je carrière, een belangrijke grote aankoop of een relatie.
- Schrijf drie minder grote besluiten uit het recente verleden op. Bijvoorbeeld over de aankoop van een kledingstuk of de besteding van een zondag.
- Schrijf per besluit op wat er precies gebeurde. Start het verhaal of de film even voordat je het besluit nam. Je hebt nu zes verhalen.
- Evalueer de uitkomsten van de besluiten. Wat was succesvol, welk besluit had je liever anders genomen? Waardoor werd de uitkomst bepaald? Lag dat aan een ander, aan jezelf, aan de omstandigheden? Overkwam het je of zat je zelf aan het stuur?
Wanneer je je keuzevrijheid wilt vergroten, ga dan verder.
Hoe leer je betere beslissingen te nemen?
Bij een negatieve uitkomst van een besluit word je bewust van iets waarin je onbekwaam bent. Gefeliciteerd! Dat is pure winst, hoewel het niet prettig voelt.
Bewust nieuwe beslissingen nemen vraagt focus en geduld. Vergelijk het proces met autorijden: bij de eerste lessen had je alle aandacht nodig om bekwaam te worden in iedere handeling. Door herhaling haalde je je rijbewijs en nu is autorijden een automatisme.
Het maken van vrije keuzes begint ook met het geconcentreerd aanleren van alle handelingen.
Neem nu een onderwerp waarin je een keuze wilt maken en laat er bewust alle strategieën van keuzes maken op los. Zo leer je om zorgvuldige overwegingen te gebruiken als een strategie voor een vrije keuze. Voer alle onderstaande stappen uit en noteer de resultaten. Zet bewust de keuzemakers aan het werk
- Leer alles over het onderwerp wat er te leren is. Lees, studeer, maak een lijst van alle belangrijke vragen over dit onderwerp. Word een expert.
- Wat zegt je buikgevoel? Zet alle afleiding uit, ga naar buiten, verbind je met het onderwerp en word je bewust van wat je voelt, fysiek en emotioneel.
- Wat resoneert in jou? Welk mogelijke besluit wekt je huivering op? Mogelijk zit hier je roeping.
- Fantaseer over de uitkomsten van je besluit. Laat alle mogelijkheden langskomen en fantaseer over de toekomst.
- Raadpleeg je omgeving. Praat over het onderwerp van je keuze met ervaringsdeskundigen en met familie en vrienden die jou goed kennen. Luister en vraag door. Noteer hun adviezen.
- Onderzoek je weerstand. Waar zeg je nee tegen? Wat wil je zeker niet? Je nee kan je helpen bij het bepalen van je grens.
- Kijk wat er ´toevallig´ langskomt over dit onderwerp, verbaas je en schrijf op.
- Laat je jamaren toe. De behulpzame jamaren helpen je praktische bezwaren serieus te nemen en af te wentelen.
Maak een vrije keuze
Nu hoef je maar één ding te doen: KIES! Is het zo eenvoudig? Ja, je hoeft aan niemand iets te verantwoorden, jij bepaalt de keuze.
Een paar tips:
• Begin met een eenvoudig onderwerp, bijvoorbeeld: wat zal ik zaterdag gaan doen?
• Evalueer het proces bij ieder besluit op zoek naar aanwijzingen voor je besluitvormingsstrategie.
Wat zijn jouw ervaringen?
Welke vrije keuze zou je voor je werk willen nemen?